Hoe kunnen we nu eigenlijk weten waar we vandaan komen?
Bij het onderzoek naar de verspreiding van verschillende groepen mensen over de planeet spelen moleculaire technieken (DNA onderzoek) een hoofdrol. Professor Mark Stoneking stond aan de basis van de ‘Out of Africa-theorie’, die beschrijft hoe de mensensoort Homo sapiens zich vanuit zuidoostelijk Afrika over de wereld verspreidde.
“Eigenlijk hoefden wij heel lang, plat gezegd, niet veel anders te doen dan mutaties turven in het genoom van mensen”, zo legt Stoneking uit. Hij en zijn collega’s maken vooral gebruik van mutaties in de ‘nutteloze’ stukken van het DNA. Als daar kleine wijzigingen insluipen, heeft dat geen invloed op het functioneren van de drager. Die mutatie hoeft dus ook niet te worden opgeruimd. Die mutaties kunnen zich dan ook van generatie op generatie opstapelen. Door die constante en geleidelijke stapeling van mutaties hebben wij een soort tijdmachine in handen.
Door middel van dat ‘turven van mutaties’ zagen we dat de variatie in Afrika het grootst is. Daar gaat de geschiedenis van de mens dus het langst terug! En niet toevallig werd daar ook het oudste ‘menselijke’ fossiel, Lucy gevonden.
“Ongeveer zestigduizend tot tachtigduizend jaar terug zijn de Homo sapiens gaan trekken”, stelt Stoneking. “Waarschijnlijk zijn ze in eerste instantie richting Zuidoost-Azië getrokken. Dat is inderdaad een onvoorstelbare afstand. Tegelijk moet je bedenken dat in die tijd de zeespiegel een stuk lager lag. Waar je nu een hele serie omwegen zou moeten nemen om zee-inhammen heen, was de route toen iets korter. Maar toch.”
Na alle analyses van het DNA van moderne en, waar mogelijk, ook vroegere mensen blijft volgens Stoneking één duidelijk beeld over: “We zijn één soort, met heel geleidelijke overgangen tussen de verschillende subgroepen. Er zitten geen duidelijke verschillen in de subgroepen, anders dan de geografische. Anders gezegd: er is op basis van de objectieve data uit ons DNA geen sprake van ‘rassen’ of andere subgroepen binnen de soort Homo sapiens.
